Tijd, kilometers en CO2-uitstoot besparen bij bouw op postzegellocaties
Hoogbouw op compacte locaties, ingeklemd tussen verkeersstromen en bestaande bebouwing, brengt forse logistieke uitdagingen met zich mee. TNO onderzoekt deze problematiek al jaren aan de hand van proeftuinen met duurzame logistieke oplossingen. Het resultaat is opmerkelijk: het lijkt mogelijk om de CO2-uitstoot van de transportkilometers drastisch te reduceren, met maar liefst 70%.
22 mei, 2018
Wonen in de (binnen)stad is populairder dan ooit, maar geschikte bouwgrond is er schaars. Nieuwbouw betekent daarom vaak hoogbouw. Bouwen op zogeheten postzegellocaties zorgt voor vele uitdagingen. Voor de opslag van bouwmaterialen is bijvoorbeeld nauwelijks plek. Daarnaast is ook de aan- en afvoer van materialen vaak complex. Tegelijkertijd dient vanwege de vele omwonenden het bouwverkeer (en de bouwoverlast) tot een minimum beperkt te worden.
Logistieke oplossingen voor hoogbouw
Senior consultant Sustainable Transport and Logistics drs. Jannette de Bes doet al jaren onderzoek naar duurzame logistieke oplossingen voor hoogbouwprojecten in binnenstedelijk gebied. TNO zoekt daarbij vooral naar manieren om het aantal verkeersbewegingen en de CO2-uitstoot rondom binnenstedelijke bouwlocaties fors te reduceren.
De Bes onderzoekt onder meer de effecten van de volgende oplossingen:
• een ICT-applicatie die zorgt voor de afstemming tussen leveranciers en de bouwplaats, zodat er bij levering kranen beschikbaar zijn die de materialen direct naar boven te kunnen transporteren.
• een ‘opslaghub’ aan de rand van de stad als afleveradres voor de leveranciers. Vanuit die hub kunnen materialen in de juiste hoeveelheden en combinaties naar de bouwplaats worden vervoerd. Het aantal verkeersbewegingen op die locatie daalt hierdoor aanzienlijk.
• werkpakketten met daarin producten die tegelijk nodig. Deze zijn samengebracht door leveranciers. Ook dit zorgt voor minder transportbewegingen.
• de inzet van opperaars die aan het einde van een werkdag ervoor zorgen dat de benodigde materialen voor de volgende dag op de juiste verdiepingen klaar staan.
• markeringen op de bouwplaats die duidelijk maken waar welke materialen kunnen worden neergezet. Hiermee wordt de beschikbare ruimte zo efficiënt mogelijk benut.
Deze en andere oplossingen worden momenteel getest in de praktijk op negen ‘proeftuinlocaties’. TNO verwacht in de loop van 2018 te kunnen rapporteren over de resultaten en de ‘learnings’ van deze tests.
Xella’s slimme oplossing voor hoogbouw
Xella draagt graag bij aan slimme oplossingen voor bouwen op postzegellocaties, bijvoorbeeld met de levering van Ytong separatiepanelen. Voor de verwerking daarvan hoeft het gebouw niet wind- en waterdicht te zijn. De panelen kunnen daardoor al tijdens de ruwbouw omhoog. Opslag is niet nodig, mede doordat Xella just-in-time kan leveren. Dus: in de hoeveelheden en op de tijdstippen die de bouwer wil.
Wilt u informatie over hoe Xella kan bijdragen aan de logistieke efficiency van (hoogbouw)projecten?
Neem dan contact met ons op, we helpen u graag.
Hoopgevend: 70% CO2-reductie!
De resultaten die TNO tot nu toe in dit onderzoek heeft geboekt, zijn opmerkelijk. Zo blijkt het mogelijk om het aantal transportkilometers en de bijbehorende CO2-uitstoot met zo’n 70% te reduceren. Dit resultaat werd gemeten en geanalyseerd bij bouwproject De Trip van Volker Wessels. Hier werd gebruik gemaakt van een opslaghub in Nieuwegein. De Bes: “Een slim en duurzaam logistiek proces is overigens niet alleen een kwestie van innovatieve ideeën. Het blijft ook een kwestie van gezond verstand. Van proberen telkens een paar stappen vooruit te denken, zodat onnodige nabestellingen kunnen worden voorkomen en onnodige kilometers niet worden gereden.”
De praktijk? Creativiteit en samenwerking!
In de praktijk ziet De Bes dat compacte bouwlocaties ook leiden tot creatieve oplossingen en samenwerkingsverbanden. “In Utrecht was sprake van drie vlakbij elkaar gelegen bouwprojecten. De verantwoordelijke aannemers hebben toen de koppen bij elkaar gestoken en dienen om vanuit één bouwstraat samen te werken. Zo konden ze kranen en ander materieel delen door af te stemmen wie wat en wanneer nodig had.”
Eyeopener: andere maatvoering breedplaatvloer voorkomt exceptioneel vervoer
Een andere eyeopener is dat sommige logistieke complicaties kunnen worden voorkomen door tijdig met de juiste mensen om tafel te zitten. De Bes: “Zo ontdekten we dat voor breedplaatvloeren vaak een breedte van 3,60 meter wordt aangehouden, meer uit gewoonte dan uit noodzaak. Bij die maatvoering is exceptioneel vervoer nodig, dat maakt het transport kostbaar. Bij een breedte van 3.50 hoeft dat niet. Het is dus de moeite waard om dat soort ontwerpkeuzes ook vanuit logistiek oogpunt te bekijken, in een zo vroeg mogelijk stadium.”
Uitdagingen genoeg dus, niet alleen voor de bouwbedrijven, maar ook voor alle andere partijen die bij hoogbouwprojecten zijn betrokken.
Voor meer informatie over het TNO-onderzoek kunt u contact opnemen met drs. Jannette van Staalduinen-de Bes, senior consultant Sustainable Transport and Logistics, jannette.debes@tno.nl.
TNO: reductie van 70% van transportkilometers mogelijk bij binnenstedelijke bouw
