In hoeverre ziet de markt jullie al als partner?
Niels van der Wouden, directeur Bouw, Projecten & Services: ‘Ik denk dat een heel groot deel van de markt ons al lang als partner ziet. Onze bouwafdeling plaatst al 45 jaar binnenwanden voor klanten. De manier waarop we dat partnerschap invullen is wel veranderd. We praten steeds minder over transacties en steeds meer over samenwerking en hoe we bijvoorbeeld de bouwplaats organiseren. Welke dienstverlening kunnen we bieden? En hoe kunnen we de klant echt structureel ontzorgen? Dat is voor elke klant weer anders. Aan ons de uitdaging om die menukaart zo specifiek mogelijk te maken, zodat die klant altijd wel zijn gerecht eruit kan halen. En ik denk dat we daar heel ver in zijn, met name op het gebied van innovatie en duurzaamheid.’

Kunnen jullie voorbeelden van innovaties geven?
Van Heerwaarden: ‘We hebben de afgelopen jaren onze sales en onze uitvoering steeds meer als één gezicht naar de klant toe laten samenwerken. Dat is veel leuker en daar ontstaan ook weer nieuwe vragen en nieuwe innovaties uit. Zo maken we producten steeds meer op maat in de fabriek om te zorgen voor minder afval op de bouwplaats. Ytong Customized is daar een perfect voorbeeld van. Ook leveren we vanaf komend jaar een deel van onze producten op duurzame recyclebare kunststof pallets als alternatief voor houten pallets. Dat verzinnen we niet zélf, dat verzinnen we samen met onze klanten. En allerlei andere thema’s spelen daarbij ook een rol. Denk aan de Wet Kwaliteitsborging en de Safety Culture Ladder (voorheen NEN Veiligheidsladders red.), daarin lopen we voorop. En voor de klant betekent het: oké, als ik het aan Xella laat dan regelen ze het voor me.’

Wat doet Xella op het gebied van circulair bouwen?
Van Heerwaarden: ‘Op dit moment is ons eigen productieproces al voor een groot deel circulair, doordat we productieafval in onze kalkzandsteenfabriek weer als grondstof gebruiken voor nieuwe producten. De volgende stap is dat we ook kalkzandsteenpuin en bouw- en sloopafval uit bestaande gebouwen gaan hergebruiken. Daarover zijn we nu in gesprek met een coöperatie van de top twaalf van sloopbedrijven in Nederland. Ook dat is een goed voorbeeld van hoe belangrijk het is om samen op te trekken. Iedereen heeft z’n specialisme, en door die kennis met elkaar te delen en proeven te doen om materialen te testen komen we steeds een stap verder. Geen praatgroepjes maar gewoon heel praktisch aan de slag gaan. Het grappige is dat sloopbedrijven ook naar ons toekomen met de vraag of we interesse hebben in kalkzandsteenpuin. Dat is een heel mooie beweging die nu op gang komt.'

Hoe vroeg in het bouwproces zit Xella meestal aan tafel?
Van der Wouden: ‘Op technisch vlak adviseren wij al in een vroege fase van het bouwproject. Niet altijd natuurlijk; we hebben ook een grote markt met conceptwoningen waarbij aannemers elke keer hetzelfde trucje uitvoeren. Die hebben dan geen advies meer nodig. Maar als het gaat om specifieke gebouwen, bijvoorbeeld met bijzondere constructieve of brandwerende eisen, dan is het belangrijk dat we al vanaf de ontwerpfase aan tafel zitten. Dit kan bij de architect zijn, maar in de praktijk werken we vaker met ontwikkelende aannemers samen die zelf de technische oplossingen willen bieden. Met hen zijn we eigenlijk al helemaal verbonden in elke fase van het bouwproces. Digitalisering en BIM spelen daarbij natuurlijk een belangrijke rol.’

Wat is het voordeel hiervan voor de klant?
Van der Wouden: ‘De dienstverlening die wij bieden, het ontzorgen, past in een maatschappelijke trend. Ik heb zelf vorige week een kast gekocht bij een bekende Zweedse meubelgigant. Het eerste wat ik deed, was kijken wat het kost als ik ‘m in elkaar laat zetten. Heb ik dat ervoor over? En dat geldt voor alle delen van de economie. Wat kost het qua tijd, organisatie, stress? Aannemers en inkopers bij bouwbedrijven denken ook zo. Die vinden het prettig als ze een deel van de verantwoordelijkheid over een bouwproject bij een andere partij kunnen onderbrengen. Zeker met de invoering van de Wet Kwaliteitsborging is er nog meer reden voor klanten om het totale pakket bij een fabrikant neer te leggen. Daar spelen we meer en meer op in.’

Hebben jullie een praktijkvoorbeeld van ‘beter bouwen doe je sámen’?
Van Heerwaarden: ‘We werken op dit moment samen met een opdrachtgever die ook een eigen architectenbureau heeft. Daarmee doen we een project waarbij we niet alleen onze Silka en Ytong producten monteren, maar ook de staalconstructie en de vloeren. Dat is echt nieuw voor ons. Tegelijk helpt die klant óns weer, want als wij het te druk hebben met onze engineering kunnen zij dat voor óns opvangen. Zo zijn we al helemaal verweven met elkaar. Dus wij helpen hen met montage van andere producten als ze capaciteit te kort komen. En zij helpen ons met meedenken in concepten vanuit hun architectenachtergrond. We zien dat als een echte proeftuin waarin we continu tot nieuwe manieren van samenwerking komen.’